Według najbliższych przedmiotów terenowych lub rzeźby terenu.
Po zorientowaniu mapy zidentyfikować 2-3 najbliższe przedmioty terenowe (formy lub szczegóły rzeźby terenu) i - określiwszy szacunkowo położenie miejsca stania względem tych przedmiotów w terenie - oznaczyć punkt stania na mapie, zachowując odpowiedni stosunek odległości.
Sposób ten stosuje się w terenie charakteryzującym się dużą liczbą przedmiotów terenowych.
Pomiarem odległości
Maszerując (idąc) wzdłuż linii terenowej oznaczonej na mapie (droga, skraj lasu) lub w kierunku na przedmiot oznaczony na mapie można określić miejsce stania, odkładając przebytą odległość (w skali mapy) wzdłuż linii terenowej (w kierunku na wybrany przedmiot) od oznaczonego na tej linii przedmiotu terenowego (most, skrzyżowanie lub rozwidlenie dróg itp.).
Sposób ten stosuje się w terenie charakteryzującym się małą liczbą przedmiotów terenowych oraz w czasie jazdy (przebytą odległość można odczytać z licznika pojazdu).
Sposobem wcięć.
Określanie miejsca stania tym sposobem nie wymaga mierzenia odległości.
- Wcięcie w bok. Znajdując się na linii terenowej, (np. na drodze) należy zorientować mapę i zidentyfikować na tej drodze widoczny przedmiot w terenie. Następnie przyłożyć linijkę (ołówek) do znaku tego przedmiotu na mapie i (nie zmieniając położenia mapy - mapa zorientowana) skierować na wybrany przedmiot w terenie. Punkt przecięcia tego kierunku ze znakiem drogi na mapie jest punktem stania.
- Wcięcie wstecz. Zorientować mapę za pomocą busoli i zidentyfikować 2-3 przedmioty terenowe oznaczone na mapie. Nie zmieniając położenia mapy skierować linijkę - jak poprzednio - kolejno na wybrane przedmioty, a następnie wykreślić kierunki na mapie. Przecięcie kierunków jest miejscem stania.
- Wcięcie sposobem Bołotowa. Nie wymaga orientowania mapy. Wykonuje się na kalce technicznej na podstawie trzech przedmiotów terenowych oznaczonych na mapie. Na kalce - nie zmieniając jej położenia - z dowolnego punktu wykreśla się kierunki na wybrane przedmioty terenowe (kierunki oznacza się). kalkę przykłada się do mapy tak, aby kierunki na kalce przechodziły odpowiednio przez znaki topograficzne wybranych przedmiotów. Punkt przecięcia się kierunków na kalce przekłuwa się na mapę. Jest to punkt stania.
Przedmioty terenowe należy wybierać tak, aby kierunki na nie przecinały się pod kątem nie mniejszym niż 30 i nie większym niż 150.