Przeskocz do treści

Nomenklatura i godła map

Podział arkusza mapy

Nad górną (północną) ramką mapy topograficznej umieszcza się godło mapy składające się z liter i liczb. Obok godła znajduje się nazwa arkusza, którą najczęściej jest nazwa największej (najważniejszej) miejscowości znajdującej się na tym arkuszu. Ponadto na każdej mapce arkusza jest opisane godło arkusza sąsiedniego.

System oznaczania arkuszy map w poszczególnych skalach nazywa się nomenklaturą map. Podstawą systemu są arkusze Międzynarodowej Mapy Świata w skali 1: 1 000 000, ograniczone południkami co 6° (poczynając od południka Greenwich) i równoleżnikami co 4° (poczynając od równika) literami od A do V, od południka ku biegunowi. Sześciostopniowe słupy południkowe są oznaczone od 1 do 60, poczynając od południka 180° w kierunku wschodnim. Więc godło arkusza mapy w skali 1: 1 000 000 składa się z litery oznaczającej pas i cyfry oznaczającej słup (np. N-34 Warszawa).

Arkusze map w skali 1:1 000 000 podzielono na równą liczbę arkuszy map wykonanych w skali większej.

  • Arkusz mapy 1: 1 000 000 obejmuje:
    • 4 arkusze map 1: 500 000, które oznacza się literami A, B, C, D;
    • 36 arkuszy map 1: 200 000, które oznacza się od I do XXXVI;
    • 144 arkusze map 1: 100 000, które oznacza się od 1 do 144;
  • Arkusz mapy 1: 100 000 obejmuje 4 arkusze mapy 1: 50 000 oznaczone literami A, B, C, D.
  • Arkusz mapy 1: 50 000 obejmuje 4 arkusze map 1: 25 000 oznaczone literami a, b, c, d.
  • Arkusz mapy 1: 25 000 obejmuje 4 arkusze map 1: 10 000 oznaczone literami 1, 2, 3, 4.
Skala mapy Godło Szerokość arkusza Długość arkusza Obszar w km2 odpowiadający arkuszowi mapy
(w przybliżeniu)
1: 1 000 000
(1 cm - 10 km)
N-34 4° - 445 km 6° - 395 km 175 000
1: 500 000
(1 cm - 5 km)
N-34-A 2° - 223 km 3° - 201 km 44 000
1: 200 000
(1 cm - 2 km)
N-34-XV 40' - 75 km 1° - 68 km 5 000
1: 100 000
(1 cm - 1 km)
N-34-120 20' - 37 km 30' - 35 km 1 200
1: 50 000
(1 cm - 500 m)
N-34-120-A 10' - 18 km 15' - 17 km 300
1: 25 000
(1 cm - 250 m)
N-34-120-A-b 5' - 9 km 7' 30" - 8 km 75
1: 10 000
(1 cm - 100 m)
N-34-120-A-b-3 2' 30" - 4,5 km 3' 45" - 4 km 20
Wymiary arkuszy map i powierzchnia obszaru zmieniają się w zależności od szerokości geograficznej. W tabeli podano przybliżone wymiary na szerokości geograficznej 52°